Bệnh phình động mạch chủ bóc tách là một căn bệnh về tim mạch vô cùng nguy hiểm và khó lường. Với tỷ lệ mắc bệnh và tử vong cao đến ngưỡng 95%; phình động mạch chủ gây đau đớn cùng nhiều ảnh hưởng đối với thân nhân người bệnh. Do vậy, chúng ta cần trang bị kiến thức và phương pháp bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình ngay.
Hệ tim mạch và phình động mạch chủ bóc tách
Phình động mạch chủ bóc tách đặc biệt là phình động mạch chủ ngực là biến chứng rất nặng của phình động mạch chủ. Bệnh nhân có thể bị đau ngực dữ dội đến ngất đi; thậm chí tử vong ngay trong giai đoạn bệnh mới bắt đầu. Bệnh lý giãn động mạch chủ thì không thể phục hồi lại được. Với đường kính ngang đo được lớn gần bằng 1,5 lần so với phần của động mạch chủ, phình động mạch chủ ở ngực chiếm khoảng 2 đến 5% của phình mạch máu. Phình động mạch chủ ngực có tỉ lệ phát triển trung bình 0,42cm – 0,56cm/năm.
Đường kính động mạch chủ ngực càng lớn thì nguy cơ gây vỡ phình càng tăng
Phình động mạch chủ bóc tách hoặc vỡ túi phình động mạch chủ có tỉ lệ tử vong lên đến 95% nếu bệnh nhân không cấp cứu kịp thời. Việc mổ thay quai động mạch chủ là phẫu thuật rất lớn cần phải có máy tim phổi nhân tạo và tỉ lệ thành công chỉ khoảng 40 – 50%.
Tại sao lại bị phình động mạch chủ?
Nguyên cơ dẫn đến phình động mạch chủ thường do xơ vữa động mạch; từ đó khiến quai động mạch chủ ngực, phần dưới động mạch thận của động mạch chủ bụng bị phình ra; cục máu đông được hình thành gây tắc nghẽn lòng động mạch; hoặc tạo sự bóc tách làm thành 2 luồng thông và nặng hơn là vỡ túi phình gây tử vong cho bệnh nhân.
Các dạng phình động mạch chủ thường gặp
Có 2 dạng phình động mạch chủ ngực chính thông thường như:
Phình động mạch chủ ngực đoạn động mạch chủ ngực:
Trong loại này bao gồm 2 loại phình theo dạng túi (mặt bên của động mạch chủ phồng lên và không đối xứng. Thường đây là giả phình động mạch chủ mà nguyên nhân do chấn thương hay do loét xuyên thấu động mạch chủ); và dạng hình thoi (đây là phình thật vì tổn thương cả 3 lớp của thành động mạch chủ. Giãn to bất thường một đoạn dài và liên quan đến toàn bộ chu vi của thành động mạch chủ.).
Dạng phình động mạch chủ thứ 2 liên quan đến cả hai động mạch chủ ngực xuống động mạch chủ bụng; đó gọi là phình động mạch chủ ngực – bụng.
Làm sao để nhận biết được bệnh tim mạch này?
Thông thường, phình động mạch chủ ít có triệu chứng hoặc chỉ được phát hiện tình cờ khi khám sức khỏe định kỳ; hay khi chụp X-quang ngực thường quy. Ngoài ra, một số bệnh nhân có triệu chứng không điển hình như:
Đau thắt đột ngột
Thường đau mơ hồ; có thể đau ở cổ và hàm dưới hoặc đau giữa hai xương bả vai; hay đau lưng, đau vai trái. Khi có phình tách động mạch chủ thì xuất hiện đau đột ngột như xé vùng trước ngực hoặc sau lưng.
Khi cảm thấy có sự chèn ép trong hệ tim mạch
Khi phình lớn có thể gây chèn ép các cấu trúc xung quanh hay tạng lân cận gây khàn tiếng (chèn ép thần kinh thanh quản) hoặc khó thở, khó nuốt do chèn vào khí quản, thực quản hoặc phù do chèn ép vào tĩnh mạch.
Nguy hiểm nhất: Vỡ phình động mạch chủ
Đây là biến chứng nặng và nguy hiểm, bệnh nhân thường tử vong trước khi nhập viện. Một số trường hợp may mắn vỡ chưa hoàn toàn cần phẫu thuật cấp cứu tối khẩn cấp. Khi chưa sốc và trụy tim mạch thì các triệu chứng thường gặp là: Đau ở ngực hoặc bụng, lưng. Tính chất đau thường đột ngột và đau nhiều; Mạch nhanh và huyết áp không đo được hoặc rất thấp. Da niêm mạch nhợt do mất máu; Làm chẩn đoán hình ảnh sẽ thấy dịch trong màng phổi hay sau phúc mạc.
Với trường hợp này, cần khẩn trương tiến hành phẫu thuật. Tuy nhiên, tiên lượng cũng rất khó khăn.
Để có được nhiều kiến thức hơn trong trang bị bảo vệ sức khỏe, hãy truy cập nmn.vn với kho thông tin kiến thức mới nhé!
Nguồn: benhvien108.vn